Suknia Barbary Radziwiłłówny, wg miniatury Lucasa Cranacha mł., ok. 1540.

Nota biograficzna.
Barbara Radziwiłłówna, ur. 1520r. (lub 1523r.) na Litwie jest jedną z bardziej kontrowersyjnych postaci epoki polskiego renesansu.
W 1547r., po niemal rok trwającym romansie, Zygmunt August, właśnie owdowiały, zawarł potajemne małżeństwo z Barbarą, ówcześnie wdową po Gasztołdzie, wojewodzie Trockim.
Ślub, uznany za niebezpieczny politycznie, gdyż wzmacniał wyraźnie pozycję Radziwiłłów, a nie przynoszący korzyści ani międzynarodowych, ani dynastycznych stał się przyczyną konfliktu młodego króla z polską szlachtą a także z Boną, która wyznawała zasadę, że władca zawsze rezygnuje z osobistego szczęścia dla dobra kraju.
Barbara nie mogła być dobrą królową. Zarzucano jej zbytnią swobodę obyczajów i w stanie panieńskim i jako wdowie. Nie była też wykształcona, chociaż ładnie pisała po polsku, o czym świadczą jej listy do króla i braci. Określano ją ponadto jako wyniosłą, egoistyczną, despotyczną i upartą.
Już na Wawelu zdarzało się, że Zygmunt August i panowie czekali pod jej drzwiami aż się skończy ubierać. Nie zdarzało się jednak, aby wywierała swój wpływ na króla w jakichś większych sprawach, nie była również mściwa. Mogłoby się wydawać, że jedyną jej zaletą była istotnie nieprzeciętna uroda.
Zmarła po strasznej i długiej chorobie (obecnie przypuszcza się, że na raka) na Wawelu, w 1551r., w obecności ukochanego męża. Miesiąc wcześniej Bona uznała ją oficjalnie za synową.
Nota kostiumologiczna.
Na miniaturze z cyklu Cranacha "Rodzina Jagiellonów" Barbara przedstawiona jest w sukni o kroju charakterystycznym dla sukien dworu habsburskiego. Suknia ma stanik i regularnie fałdowaną spódnicę ze złotej lamy lub złotogłowiu, wyciętą w szeroki prostokąt, wykończony listwą haftowaną perłami i klejnotami. Dekolt zakrywa drobno marszczona koszulka ujęta pod szyją w stójkę. Rękawy sukni są szerokie, cięte spiralnie i łączone w regularnych odstępach zapinkami z klejnotów. Z przecięć rękawów wysunięta jest podszewka z czarnego jedwabiu, tworząca kontrastowe ak-centy na jednolitym tle. Głowę okrywa czepiec w stylu ruskim, bogato zdobiony perłami i kamieniami, na nim płaski czarny berecik "zachodnioeuropejski".
 
Maryna  Mniszchówna Elżbieta  I Bona Sforza de Aragona Katarzyna Habsburżanka Barbara Radziwiłłówna Elżbieta Habsburżanka Anna  Jagiellonka Katarzyna  Radziwiłłowa Szlachcianka polska Szewcowa